Osoby, które chcą wykupić ubezpieczenie na życie, często pytają o to, czy otrzymywane świadczenia są opodatkowane. Warto przyjrzeć się bliżej temu zagadnieniu, bo wszystko zależy od typu polisy i rodzaju świadczeń, a lepiej wiedzieć o swoich obowiązkach wobec Państwa z wystarczająco dużym wyprzedzeniem.
Klasyczne ubezpieczenie ochronne nie jest obciążone podatkiem dochodowym i podatkiem od spadków i darowizn. Wynika to z samej definicji tego typu podatków. Podatek dochodowy jest obowiązkowym świadczeniem osoby fizycznej lub prawnej na rzecz państwa, zależnym od dochodu i wykorzystanych odliczeń. Świadczenie jest od tego podatku wolne, bo stanowi odszkodowanie, niejako zadośćuczynienie za szkodę, nie można go więc postrzegać jako typowe wzbogacenie się (por. ustawę z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych. Art. 30 a i 30 b).
Świadczenia ubezpieczeniowe to nie spadek
Podobnie jest z podatkiem od spadku i darowizn, który musimy zapłacić, gdy np. otrzymujemy spadek po bliskiej nam osobie. Zgodnie z zapisami Kodeksu Cywilnego (831 par. 3) „Suma ubezpieczenia przypadająca uprawnionemu nie należy do spadku po ubezpieczonym”. Jeśli więc zostaliśmy wyznaczeni przez właściciela polisy jako osoba uposażona w razie jego śmierci, nie musimy się obawiać ani tego, że w razie śmierci ubezpieczonego należne nam świadczenia wejdą w skład tzw. masy spadkowej, ani tego, że będziemy musieli zapłacić od tej kwoty podatek.
Co więcej, osoba uposażona wcale nie musi być krewną właściciela polisy – wystarczy, że jest podana w polisie, a w razie śmierci ubezpieczonego złoży wniosek o wypłatę świadczeń. Wpłyną one na jej konto lub zostaną przesłane przekazem w ciągu 30 dni od zaistnienia zdarzenia objętego ubezpieczeniem, w tym wypadku śmierci, a świadczenia zostaną wypłacone, o ile nie będą przedmiotem wyłączenia..
Świadczenia zwolnione z podatku dochodowego są zwykle podawane w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia i są to najczęściej:
- suma ubezpieczenia,
- suma wszystkich wpłaconych składek,
- zwrot sumy wpłaconych składek,
- przeniesienie wartości jednostek między funduszami w ramach tej samej umowy ubezpieczenia.
Redakcja poleca: Czym jest jest ubezpieczenie posagowe i co warto wiedzieć?
Polisy kapitałowe – wyjątek od reguły
Inaczej jest w przypadku polis ochronno-inwestycyjnych, w których część składki przeznaczona jest na ochronę, a część inwestowana jest w ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe. W tego typu ubezpieczeniach najczęściej mamy do czynienia z zapisem mówiącym o tym, że wypłacone świadczenie pieniężne może stanowić sumę ubezpieczenia lub być równe wartości jednostek zgromadzonych na rachunku (w zależności od tego, która kwota będzie wyższa. Wtedy musimy się liczyć z koniecznością zapłaty 19-procentowego podatku od wzbogacenia się, nawet wówczas, gdy suma ubezpieczenia będzie równa wartości jednostek zgromadzonych na rachunku. Dzieje się tak dlatego, że część wpłacanej przez nas składki była inwestowana, a właściciel polisy wybrał taki jej typ z myślą o wypracowaniu zysku. W tym wypadku płatnikiem podatku będzie jednak nie sam ubezpieczony lub osoba uposażona, a zakład ubezpieczeniowy.
Rezygnujesz – płacisz
Osobnym przypadkiem jest rezygnacja z ubezpieczenia na życie przed końcem obowiązywania umowy. Prawo do rezygnacji ma każdy ubezpieczony, a zgodnie z zapisami OWU powinien on w takim wypadku pisemnie zażądać od ubezpieczyciela wypłaty tzw. wartości polisy, czyli jeśli mamy do czynienia z polisą ochronno-inwestycyjną, są to zyski kapitałowe wypracowane przez towarzystwo ubezpieczeniowe podczas trwania umowy. W takiej sytuacji musimy liczyć się z tym, że nasz zysk z danego ubezpieczenia będzie podlegał opodatkowaniu z tytułu wzbogacenia się.
